معرفی کتاب حکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)

این کتاب دفتر چهل و پنجم از آثار موضوعی تبیانها است که توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) استخراج و تنظیم شده و توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج به چاپ رسیده است.

این اثر شامل شش بخش است:
دین و سیاست، حکومت در اسلام، ولایت فقیه، ویژگی های حکومت اسلامی، نهادهای حکومتی و مردمی و مردم در حکومت اسلامی
بخش اول: دین و سیاست: شامل سه فصل از جمله : فصل اول: اسلام، دین سیاست، مفهوم سیاست اسلامى، فصل دوم: توطئۀ جدایى دین و سیاست، فصل سوم: دخالت در سیاست، لزوم دخالت در سیاست است.

بخش دوم: حکومت در اسلام: شامل هفت فصل از جمله: فصل اول: معرفى اجمالى حکومت اسلامى، فصل دوم: منشأ و ماهیت حکومت اسلامى، فصل سوم: تبیین جمهوریت و اسلامیت، فصل چهارم: جهانى‏بودن حکومت اسلام، فصل پنجم: دلایل وجود و تشکیل حکومت اسلامى، اثبات حکومت در قرآن و سنّت، اثبات حکومت اسلامى در سیره، اقدام به تشکیل حکومت و تبعات نفى آن، فصل ششم: اهداف حکومت اسلامى،فصل هفتم: مقایسۀ حکومت اسلامى با سایر حکومتها است.

بخش سوم: ولایت فقیه: شامل هفت فصل از جمله: فصل اول: مفهوم و مبناى ولایت فقیه، فصل دوم: اثبات ولایت فقیه، فصل سوم: شرایط ولىّ امر مسلمین، فقه و اجتهاد، فصل چهارم: اختیارات و وظایف فقیه، اطاعت از ولىّ فقیه و نمایندگان او، فصل پنجم: نمونه ‏هایى از احکام ولایى امام (س)، امور حسبیه و شرعیه، اوقاف و تولیّت، امور حج، دولت و امور اجرایى، مجلس و امور قانونگذارى، امور قضایى، امور نظامى و انتظامى، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، ژاندارمرى و شهربانى، کمیته انقلاب اسلامى، امور متفرقه، فصل ششم: آثار و شبهات پیرامون ولایت فقیه، فصل هفتم: تعیین و برکنارى ولىّ فقیه، سفارش به رهبران آینده، است.

بخش چهارم: ویژگیهاى حکومت اسلامى  شامل ده فصل از جمله: فصل اول: ارزش‏گرایى،حاکمیت خدا و اسلام در نظام اسلامى، اصلاح و مبارزه با فساد، اصلاح، مدارا، تصفیه و سختگیرى؛
فصل دوم: قانون‏گرایى، قانونگذار و شرایط آن، حاکمیت قانون، اهمیت و ویژگى قانون اساسى، لزوم مطابقت قوانین با اسلام و قرآن، برابرى همگان در برابر قانون، لزوم رعایت قانون؛ فصل سوم: مردم‏گرایى و حمایت از محرومین، خدمتگزار ملت، دولت مردمى و مورد حمایت مردم، حمایت از محرومین و مستضعفین؛ فصل چهارم: عدالت‏گرایى و رفع تبعیض، حکومت عدالت و برابرى، نفى نژادپرستى و طایفه‏ گرى؛ فصل پنجم: آزادى و استقلال، اسلام دین آزادى و استقلال، کسب استقلال، آزادى و حدود آن؛ فصل ششم: فرهنگ و تمدن، فرهنگ، روحانیت و حوزه‏ هاى علمیه، دانشگاه و دانشگاهیان، علم و تمدن در حکومت اسلامى؛ فصل هفتم: اقتصاد اسلامى، مالکیت در اسلام، فصل هشتم: سیاست خارجى، مبانى سیاست خارجى، ارتباط با سایر کشورها، نفى سلطه‏ گرى و سلطه‏ پذیرى، نفى استکبار و روابط امریکا و اسرائیل، دفاع از اسلام و مسلمین و محرومین در صحنۀ بین ‏المللى؛ فصل نهم: دفاع از اسلام و نظام اسلامى، جهانى بودن اسلام و لزوم صدور انقلاب؛ فصل دهم: ویژگیهاى کارگزاران حکومت، شرایط کارگزاران، وظایف کارگزاران نسبت به اسلام و حکومت اسلامى، وظایف کارگزاران نسبت به مردم و مستضعفین، سیره و روش زندگى کارگزاران اسلامى، الف: سیره و روش حاکمان اسلامى، ب: سفارش به کارگزاران اسلامى است.

بخش پنجم: نهادهاى حکومتى و مردمى شامل ده فصل از جمله: فصل اول: مجلس خبرگان رهبرى؛ فصل دوم: مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ فصل سوم: ادارۀ امر به معروف و نهى از منکر؛ فصل چهارم: قوۀ مجریه، ریاست جمهورى، وزرا و تشکیلات دولتى؛ فصل پنجم: قوۀ مقننه و شوراها، ماهیت و جایگاه مجلس شوراى اسلامى، وظایف و حدود اختیارات نمایندگان مجلس، رعایت شرع و اخلاق و حقوق دیگران در مجلس، شوراى نگهبان، شوراى شهر و روستا؛ فصل ششم: قوۀ قضاییه، اهمیت و جایگاه قضا در اسلام، وظایف قوۀ قضاییه؛ فصل هفتم: نیروهاى مسلح جمهورى اسلامى؛ فصل هشتم: بسیج؛ فصل نهم: مراکز تبلیغى و صدا و سیما، مساجد و نمازهاى جمعه؛ فصل دهم: انجمنهاى اسلامى است.

بخش ششم: مردم در حکومت اسلامى شامل  شش فصل از جمله: فصل اول: نقش مردم در حکومت اسلامى؛ فصل دوم: حفظ و حراست از اسلام و نظام اسلامى؛ فصل سوم: توجه به مصالح و نظام اسلامى؛ فصل چهارم: مقابله با توطئه و تضعیف نظام اسلامى؛ فصل پنجم: لزوم حفظ وحدت و پرهیز از اختلاف؛ فصل ششم: روابط وظایف متقابل مردم و مسئولین؛ فصل هفتم: حقوق مردم در حکومت اسلامى، حقوق بشر در اسلام، حقوق مردم در حکومت، حقوق اقلیتهاى مذهبى، احترام به جان و مال و عِرض مردم، حق نصیحت و انتقاد و نحوۀ آن، نظارت عمومى و امر به معروف و نهى از منکر؛ فصل هشتم: حقوق اجتماعى مردم، احزاب،  مطبوعات، انتخابات و رأى‏گیریها

در تنظیم قطعات منتخب هر یک از فصول و عنوان های فرعی، ترتیب و توالی تاریخی صدور آنها از طرف امام ملاک عمل بوده است نه توالی منطقی مطالب و مشخصات کامل مآخذ براساس شماره مسلسل مندرج در پایان هر فیش در انتهای کتاب آورده شده است.